Tính năng của mỗi loại vòng bi đũa thường khác tùy thuộc vào cấu tạo của chúng. Bởi vì, chúng được dùng cho các vị trí khác nhau của động cơ nhằm giúp máy móc vận hành tốt, tuổi thọ cao. Trong đó, vòng bi đũa trụ cũng ứng dụng phổ biến và bài viết dưới đây của PLB Việt Nam sẽ giúp bạn hiểu hơn về vòng bi này.
Vòng bi đũa trụ là gì
Vòng bi hay bạc đạn đũa trụ (Cylindrical Roller Bearings) là loại vòng bi sở hữu con lăn thiết kế hình trụ tiếp xúc trên một đường thẳng với mặt lăn. Khả năng chịu tải trọng hướng kính của chúng rất lớn và phù hợp với các máy chạy vận tốc cao.
Bạc đạn đũa trụ bao gồm nhiều loại thiết kế: N, NU, NJ, NF và NUP dành cho loại ổ một dãy. Và NN, NNU dành cho loại ổ 2 dãy phụ thuộc vào gờ cạnh hay thiết kế.
Thiết kế của bạc đạn đũa trụ có thể tách rời tất cả các vòng ngoài và trong. Tại vòng trong hoặc vòng ngoài của một số vòng bi đũa không có gờ nên có thể di chuyển các vòng đó tương đối với nhau theo hướng dọc trục.
Thông thường những vòng bi này sẽ dùng vào chức năng ổ tự do. Khả năng chịu tải hướng trục theo một hướng của các vòng bi đũa có vòng ngoài hoặc vòng trong 2 gờ và một gờ ở vòng còn lại khá tốt.
Trong lĩnh vực công nghiệp, vòng bi đũa trụ được ứng dụng cao. Độ cứng vững hướng tâm của vòng bi đũa hai dãy rất cao. Do đó được sử dụng chủ yếu cho các trục chính của máy công cụ chính xác.
Cấu tạo bạc đạn đũa trụ
Có rất nhiều seri, kiểu dáng, biến thể và kích cỡ của vòng bi đũa trụ. Sự khác biệt chính về thiết kế là mặt bích của vòng trong/vòng ngoài, số hàng con lăn cũng như vật liệu và thiết kế lồng.
Khi phải đối mặt với tải trọng hướng kính lớn và tốc độ cao, vòng bi có thể đáp ứng những yêu cầu của các ứng dụng. Chúng có thể chịu được sự dịch chuyển dọc trục, độ ma sát thấp, độ cứng cao và tuổi thọ lâu dài (ngoại trừ các ổ trục có mặt bích ở cả vòng trong và vòng ngoài).
Bạc đạn đũa trụ cũng có các thiết kế tách rời hoặc kín. Trong các vòng bi có nắp chắn kín đáo giúp bảo vệ các con lăn khỏi nước, các chất ô nhiễm và bụi xâm nhập. Đồng thời loại trừ chất gây ô nhiễm và cung cấp khả năng giữ chất bôi trơn. Điều này cung cấp tuổi thọ dài hơn và giảm độ ma sát. Ổ trục rời chủ yếu phù hợp với việc bố trí ổ trục khó tiếp cận như tại các trục khuỷu, nơi dễ dàng thay thế và bảo trì.
Các loại bạc đạn đũa trụ thông dụng
Bạc đạn đũa trụ một dãy
Khi sử dụng loại vòng bi N và vòng bi NU cho hiệu suất cao nhất như vòng bi mặt tự do. Bởi vì tùy theo vị trí của vỏ hộp, chúng điều chỉnh hướng trục của trục đến một mức độ nhất định.
Loại vòng bi NF và vòng bi đũa trụ NJ chỉ có khả năng chịu tải trọng hướng trục một hướng. Trong khi đó, loại NH và NUP có thể chịu tải trọng hướng trục cả hai hướng theo mức độ nhất định.
So với nhóm chuẩn, vòng bi đũa cầu loại R được tăng cường tải trọng, mặc dù kích thước của cả hai giống nhau. Đó là do thiết kế bên trong của vòng bi loại R khác nhau và nhận biết thông qua ký hiệu bổ sung chữ “R”.
Vòng bi đũa trụ hai dãy
Có hai loại vòng bi đũa trụ hai dãy gồm một lỗ côn và một lỗ trụ. Nhờ điều chỉnh nhịp đập, vòng bi với một lỗ côn có thể đạt được độ lớn quy định của khe hở. Ký hiệu bổ sung của một số rãnh bôi trơn ở vòng ngoài và vòng bi có lỗ bôi trơn là chữ “W”.
Những vòng bi này thường sử dụng cho trục máy công cụ và có tải trọng hướng tâm lớn.
Ngoài 2 loại chính này, bạc đạn đũa trụ còn có thêm các loại khác gồm: Bạc đạn đũa trụ bốn dãy, bạc đạn đũa trụ không vòng cách một dãy và bạc đạn đũa trụ không vòng cách hai dãy
Đặc điểm bạc đạn đũa trụ
Vòng bi đũa trụ sở hữu những đặc điểm riêng biệt như:
- Độ cứng cao
- Khả năng chịu tải trọng lớn.
- Khả năng hỗ trợ dịch chuyển dọc trục. Ngoại trừ các ổ trục có mặt bích ở cả vòng ngoài và vòng trong.
- Độ ma sát thấp, thiết kế mặt bích mở cùng với lớp hoàn thiện bề mặt và đầu con lăn, thúc đẩy sự hình thành màng bôi trơn. Từ đó làm giảm độ ma sát và tăng khả năng chịu tải trọng dọc trục.
- Tuổi thọ lâu dài
- Trong quá trình vận hành giúp người dùng tin cậy, an toàn.
- Hỗ trợ hình thành màng dầu bôi trơn thủy động với lớp hoàn thiện bề mặt trên các bề mặt tiếp xúc của trục lăn và mương.
- Có thể hoán đổi cho nhau và dễ dàng tháo rời các bộ phận của ổ lăn hình trụ. Điều này giúp việc lắp đặt và tháo dỡ, kiểm tra bảo bì trở nên đơn giản hơn.
Vòng bi đũa trụ có rất nhiều tính năng vượt trội. Mong rằng bạn đọc đã biết thêm về một loại vòng bi mới. Tại PLB Việt Nam – Nhà phân phối chính thức của Vòng bi Koyo (JTEKT) Nhật Bản, chuyên cung cấp các sản phẩm vòng bi chính hãng và bạn có thể tham khảo mua với giá tốt nhất.
