Thị trường hiện nay có đa dạng các loại bạc đạn với thiết kế khác nhau. Làm thế nào để lựa chọn bạc đạn, vòng bi đúng và phù hợp với lĩnh vực ứng dụng là thắc mắc của nhiều người. Tất cả sẽ được PLB Việt Nam giải đáp dưới đây!
Sơ bộ về quy trình lựa chọn bạc đạn
Để lựa chọn bạc đạn phù hợp với từng lĩnh vực ứng dụng, cần hiểu rõ và nghiên cứu đầy đủ về cả bạc đạn và thiết bị được lắp bạc đạn.
Cụ thể quy trình chọn được liệt kê ở những bước dưới đây:
-
Kiểu bạc đạn, kiểu bố trí
-
Kích thước bạc đạn
-
Cấp dung sai
-
Lắp ghép và khoảng hở bên trong
-
Kiểu vòng cách, vật liệu
-
Biện pháp ứng phó với điều kiện môi trường đặc biệt
-
Bôi trơn, chất bôi trơn, thiết bị bịt kín
-
Lắp và tháo dỡ, kích thước lắp
Quy trình lựa chọn bạc đạn
Trong quy trình chọn này, không nhất thiết phải thực hiện theo trình tự nhất định vì mục tiêu là chọn bạc đạn phù hợp để đạt được hiệu quả tối ưu.
Phương pháp lựa chọn kiểu bạc đạn
Các yếu tố chính cần xem xét được liệt kê dưới đây:
1. Tải trọng
Vì các kiểu tải trọng khác nhau được áp dụng cho vòng bi bạc đạn, nên quy mô tải, kiểu tải (hướng tâm hoặc hướng trục) và hướng của ứng dụng (hướng kép hoặc hướng đơn trong trường hợp tải hướng trục) cũng như rung lắc và tác động phải được cân nhắc để chọn bạc đạn phù hợp.
Thứ tự chung đối với khả năng chịu tải hướng tâm được sắp xếp như sau:
Bạc bi rãnh sâu < Bạc bi tiếp xúc góc < Bạc đũa trụ < Bạc đũa côn < Bạc đũa cầu
2. Tốc độ quay
Vì tốc độ cho phép sẽ khác nhau đáng kể, tùy thuộc không chỉ vào kiểu bạc đạn mà còn cỡ bạc đạn, vòng cách, độ chính xác, tải trọng và bôi trơn, nên mọi yếu tố phải được xem xét khi lựa chọn bạc đạn.
Các loại vòng bi bạc đạn được sử dụng rộng rãi nhất cho vận hành ở tốc độ cao có thể kể đến như bạc bi rãnh sâu, bạc bi tiếp xúc góc, bạc đũa trụ.
3. Độ chính xác khi chạy
Hiệu năng yêu cầu sẽ khác nhau tùy thuộc vào thiết bị có bạc đạn được lắp ráp. Ví dụ như trục quay máy công cụ cần độ chính xác cao khi vận hành, tuốc bin khí cần quay ở tốc độ cao và thiết bị điều khiển cần ma sát thấp. Trong các trường hợp này, cần phải sử dụng bạc đạn có cấp dung sai 5 hoặc cao hơn.
Bạc bi rãnh sâu, bạc bi tiếp xúc góc và bạc bi đũa trụ là các loại bi phổ biến được lựa chọn về độ chính xác khi chạy.
4. Độ bền
Khi tải trọng được áp dụng lên bạc đạn, hiện tượng biến dạng đàn hồi xuất hiện tại điểm yếu tố lăn tiếp xúc với bề mặt đường lăn. Bạc đạn có độ bền càng cao thì chúng càng có khả năng kiểm soát biến dạng đàn hồi.
Trong trục quay của máy và các bộ truyền động cuối của xe ô tô, độ bền của bạc đạn cũng như độ bền của chính thiết bị cần được nâng cao.
Hiện tượng biến dạng đàn hồi xảy ra ít hơn ở bạc bi đũa so với các bạc bi khác.
Có thể gia tăng độ bền bằng cách cung cấp tải trước. Phương pháp này phù hợp khi sử dụng với bạc bi tiếp xúc góc và bạc đũa côn.
Phương pháp lựa chọn kiểu bạc đạn
5. Sai lệch (Khả năng căn chỉnh)
Điều kiện vận hành gây sai lệch (hỏng trục do tải trọng, sai trục và vỏ gối, lỗi lắp) có thể ảnh hưởng đến hiệu năng của bạc đạn.
Tải trọng gây ra bởi sai lệch quá mức sẽ làm hỏng bạc đạn. Nên lựa chọn bạc đạn được thiết kế tránh các sai lệch như vậy.
Bạc đạn càng có khả năng tự chỉnh thì càng tránh được sai lệch góc lớn hơn. Dưới đây là thứ tự chung của bạc đạn khi so sánh sai lệch góc cho phép:
Bạc đũa trụ < Bạc đũa côn < Bạc bi rãnh sâu < Bạc bi tiếp xúc góc < Bạc đũa cầu, bạc bi tự chỉnh
6. Lắp và tháo dỡ
Bạc đũa trụ, bạc đũa kim và bạc đũa côn, có vòng trong và vòng ngoài tách được, được khuyến cáo dùng cho các ứng dụng thường xuyên thực hiện công việc lắp và tháo dỡ.
Sử dụng măng xông sẽ giúp lắp dễ dàng bạc bi tự chỉnh và bạc đũa cầu có lỗ côn.
Tham khảo:
Trên đây là những kiến thức và kinh nghiệm khi lựa chọn bạc đạn cho máy móc động cơ thuộc từng lĩnh vực. Nếu có thêm bất cứ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ tư vấn, hãy liên hệ với PLB Việt Nam qua hotline 0888 200 800. PLB hân hạnh được phục vụ Quý khách.