Vòng bi (hay còn gọi là bạc đạn) là một trong những bộ phận quan trọng giúp máy móc hoạt động mượt mà và ổn định. Để vòng bi hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ, việc tra mỡ đúng cách là yếu tố không thể thiếu. Trong bài viết này của PLB Việt Nam, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về quy trình, các lưu ý quan trọng và cách tra mỡ cho vòng bi sao cho hiệu quả nhất.
Thông số kỹ thuật của vòng bi
Vòng bi là một trong những linh kiện quan trọng trong cơ khí, có tác dụng giảm ma sát và giúp các bộ phận chuyển động trơn tru hơn. Để hiểu rõ hơn về vòng bi và chọn lựa đúng loại phù hợp với yêu cầu công việc, dưới đây là các thông số kỹ thuật cơ bản của vòng bi:
Kích thước vòng bi
- Đường kính trong (d): Đây là đường kính của lỗ trong vòng bi, nơi lắp vào trục. Kích thước này rất quan trọng trong việc chọn lựa vòng bi sao cho phù hợp với trục máy.
- Đường kính ngoài (D): Là đường kính ngoài của vòng bi, dùng để xác định kích thước của vòng bi trong các bộ phận đỡ.
- Chiều rộng (B): Đo chiều rộng của vòng bi tại điểm tiếp xúc giữa các vòng bi. Thông số này giúp xác định độ dày của vòng bi khi lắp vào máy.
Chất liệu vòng bi
Vật liệu chế tạo: Vòng bi có thể được chế tạo từ các vật liệu khác nhau như thép không gỉ, thép carbon, hợp kim đặc biệt, nhựa hoặc các vật liệu chịu nhiệt. Lựa chọn vật liệu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng chống ăn mòn và độ bền của vòng bi trong môi trường làm việc khắc nghiệt.
Loại vòng bi
- Vòng bi cầu (Deep groove ball bearing): Loại vòng bi này có một rãnh sâu hình tròn và có thể chịu được tải trọng hướng tâm và hướng trục.
- Vòng bi hình côn (Tapered roller bearing): Thường được sử dụng trong các ứng dụng chịu tải trọng lớn, với thiết kế các con lăn hình côn giúp chịu tải tốt hơn.
- Vòng bi chặn (Thrust bearing): Loại vòng bi này được thiết kế để chịu tải trọng chủ yếu theo hướng trục.
Thông số kỹ thuật của vòng bi
Link sản phẩm:
Link danh mục
>> Vòng bi JTEKT (Koyo) – Bạc đạn JTEKT (Koyo)
1. Vì sao cần thực hiện cách tra mỡ cho vòng bi?
Bảo vệ vòng bi
Mỡ bôi trơn đóng vai trò như một lớp bảo vệ vòng bi khỏi ma sát, nhiệt độ cao, và các yếu tố bên ngoài như bụi bẩn, hơi nước, và hóa chất.
Duy trì hiệu suất hoạt động
Khi được bôi trơn đúng cách, vòng bi sẽ giảm thiểu ma sát và mài mòn, giúp máy móc hoạt động trơn tru và tiết kiệm năng lượng.
Kéo dài tuổi thọ
Sử dụng mỡ bôi trơn phù hợp và đúng quy trình giúp tăng độ bền cho vòng bi, giảm chi phí bảo trì và thay thế.

>> Xem thêm:Cách giảm ma sát vòng bi – Bí quyết tăng tuổi thọ cho máy móc
2. Các loại mở bôi trơn phổ biến cho vòng bi
Mỡ bôi trơn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hiệu suất và tuổi thọ của vòng bi. Tùy thuộc vào điều kiện làm việc và yêu cầu cụ thể, có nhiều loại mỡ bôi trơn khác nhau phù hợp với từng ứng dụng. Dưới đây là các loại mỡ bôi trơn phổ biến trong cách tra mỡ cho vòng bi:
Mỡ bôi trơn gốc dầu khoáng
Đây là loại mỡ thông dụng, thích hợp với các ứng dụng phổ biến và điều kiện hoạt động bình thường.
Mỡ bôi trơn gốc tổng hợp
Loại này có độ bền cao hơn, chịu được nhiệt độ khắc nghiệt và môi trường làm việc khắc nghiệt.
Mỡ chịu nhiệt
Dùng cho các vòng bi hoạt động trong môi trường nhiệt độ cao, chẳng hạn như trong ngành sản xuất thép hoặc xi măng.
Mỡ bôi trơn chịu nước
Hiệu quả cao trong môi trường ẩm ướt hoặc có nước, giúp bảo vệ vòng bi khỏi gỉ sét.
Mỡ bôi trơn chịu tải cao
Khả năng bôi trơn tốt ngay cả khi chịu lực nén lớn, giảm ma sát hiệu quả trong các ứng dụng tải trọng cao.

Mỡ bôi trơn gốc Silicone
Chịu được nhiệt độ từ -50°C đến hơn 250°C, thân thiện với môi trường và không độc hại.
Mỡ bôi trơn chống ma sát
Tăng hiệu suất và giảm tiêu hao năng lượng, giúp máy móc hoạt động mượt mà hơn.
Mỡ bôi trơn đặc chủng
Được sản xuất để đáp ứng các yêu cầu cụ thể, như chống tĩnh điện, kháng hóa chất, hoặc sử dụng trong môi trường chân không.
3. Cách tra mỡ cho vòng bi đúng cách
Chuẩn bị trước khi tra mỡ
- Dụng cụ cần thiết: Khăn lau sạch, máy bơm mỡ, súng bơm mỡ hoặc chổi quét.
- Vệ sinh vòng bi: Loại bỏ bụi bẩn, dầu cũ hoặc tạp chất bám trên vòng bi bằng khăn sạch hoặc dung dịch vệ sinh chuyên dụng.
- Kiểm tra tình trạng vòng bi: Xác định vòng bi có bị nứt, hỏng hay mòn không để quyết định bảo dưỡng hoặc thay thế.
Lựa chọn lượng mỡ phù hợp
- Không tra quá nhiều mỡ vì dễ gây quá nhiệt khi hoạt động.
- Không tra quá ít mỡ vì sẽ không đủ để bôi trơn, gây mài mòn vòng bi.
- Thông thường, lượng mỡ chiếm khoảng 30-50% không gian trống của vòng bi.
Tiến hành tra mỡ
- Bước 1: Dùng súng bơm mỡ hoặc tay để bơm mỡ vào từng rãnh của vòng bi.
- Bước 2: Xoay vòng bi nhẹ nhàng để mỡ phân bố đều trong toàn bộ vòng bi.
- Bước 3: Kiểm tra kỹ để đảm bảo mỡ đã phủ kín các bề mặt cần bôi trơn.

Lắp đặt lại vòng bi
- Sau khi tra mỡ xong, lắp lại vòng bi vào thiết bị, đảm bảo rằng tất cả các bộ phận được cố định đúng cách.
>> Xem thêm: Phớt là gì? Tất tần tật về phớt và ứng dụng trong đời sống
4. Những lưu ý quan trọng khi thực hiện tra mỡ cho vòng bi
Không trộn lẫn các loại mỡ khác nhau
Các loại mỡ khác nhau có thể không tương thích, dẫn đến phản ứng hóa học gây hỏng vòng bi.
Tuân thủ thời gian bôi trơn định kỳ
- Theo khuyến nghị của nhà sản xuất máy móc và vòng bi, tra mỡ định kỳ để đảm bảo hiệu quả hoạt động.
- Các thiết bị hoạt động liên tục hoặc trong môi trường khắc nghiệt cần bôi trơn thường xuyên hơn.
Không sử dụng mỡ bôi trơn kém chất lượng
Chỉ sử dụng các loại mỡ chính hãng từ các thương hiệu uy tín để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
5. Các sai lầm phổ biến khi tra mỡ cho vòng bi
Việc tra mỡ cho vòng bi là một bước quan trọng để đảm bảo thiết bị hoạt động trơn tru và duy trì tuổi thọ của vòng bi. Tuy nhiên, nhiều người thường mắc phải các sai lầm trong quá trình này, dẫn đến hiệu quả cách tra mỡ cho vòng bi không đạt yêu cầu hoặc thậm chí gây hư hỏng vòng bi. Dưới đây là các sai lầm phổ biến và cách khắc phục:
Sử dụng sai loại mỡ bôi trơn
Giảm hiệu suất bôi trơn, vòng bi hoạt động không ổn định và dễ xảy ra hiện tượng hỏng hóc do mỡ không chịu được nhiệt độ hoặc áp lực cao.
Tra mỡ quá nhiều hoặc quá ít
Tra mỡ không đúng lượng có thể gây hỏng vòng bi hoặc giảm hiệu suất hoạt động.
Bỏ qua việc vệ sinh vòng bi trước khi tra mỡ
Bụi bẩn hoặc dầu cũ còn sót lại sẽ làm giảm hiệu quả của mỡ bôi trơn.
Không kiểm tra vòng bi sau khi tra mỡ
Nếu không kiểm tra lại, có thể bỏ sót lỗi lắp đặt hoặc lượng mỡ không đủ.
Sử dụng mỡ bôi trơn hết hạn hoặc kém chất lượng
Hiệu quả bôi trơn giảm sút và vòng bi sẽ bị mài mòn hoặc hỏng hóc sớm.

Cách tra mỡ cho vòng bi không chỉ là một thao tác bảo trì đơn giản mà còn là yếu tố quyết định hiệu suất và tuổi thọ của thiết bị. Bằng cách tuân thủ quy trình đúng cách, lựa chọn mỡ bôi trơn phù hợp và bảo dưỡng định kỳ, bạn có thể giảm thiểu tối đa các rủi ro hỏng hóc và tiết kiệm chi phí sửa chữa.
Hãy nhớ rằng, bảo dưỡng đúng cách không chỉ giúp vòng bi hoạt động tốt hơn mà còn mang lại hiệu quả kinh tế cao trong dài hạn. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia hoặc nhà cung cấp vòng bi uy tín như PLB Việt Nam để được tư vấn chi tiết hơn.