Giới thiệu
Vòng bi là một chi tiết cơ khí quan trọng, giúp giảm ma sát và hỗ trợ chuyển động quay mượt mà cho các thiết bị, máy móc công nghiệp.
Trong quá trình sử dụng, khe hở vòng bi (bearing clearance) là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ, độ ổn định và hiệu suất vận hành của vòng bi.
Vậy tiêu chuẩn khe hở vòng bi là gì, có những loại nào, và cách tra bảng khe hở vòng bi đúng nhất ra sao?
Cùng PLB Việt Nam tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Khe hở vòng bi là gì?
Khe hở vòng bi trong tiêu chuẩn khe hở vòng bi là khoảng cách cho phép giữa các vòng trong và ngoài, cho phép chúng có thể di chuyển tương đối theo phương hướng kính và theo chiều dọc trục. Mỗi loại vòng bi có yêu cầu khe hở khác nhau, và khe hở lắp đặt thường khác với khe hở vòng bi khi chưa lắp đặt do ảnh hưởng của nhiệt độ khi hoạt động.
Khi tìm hiểu sâu hơn, chúng ta thấy rằng khe hở ban đầu thường lớn hơn khe hở khi vòng bi đã hoạt động. Sự khác biệt này do quá trình lắp đặt và sự giãn nở nhiệt của vòng bi và các bộ phận liên quan. Những thay đổi này nhằm đảm bảo sự an toàn khi máy móc hoạt động.

Khe hở vòng bi (Bearing Clearance) là khoảng cách nhỏ giữa các vòng bi trong và ngoài, cho phép các chi tiết có thể dịch chuyển tương đối theo phương kính hoặc trục.
Khe hở này giúp vòng bi vận hành trơn tru, hạn chế ma sát và tránh kẹt dính khi làm việc ở tốc độ cao hoặc trong môi trường có biến đổi nhiệt.
Có hai loại khe hở chính:
Khe hở hướng kính (Radial Clearance): Khoảng cách giữa vòng trong và vòng ngoài theo phương vuông góc với trục.
Khe hở hướng trục (Axial Clearance): Khoảng dịch chuyển theo chiều dọc trục quay.
Thông số kỹ thuật của vòng bi
Thông số kỹ thuật là yếu tố quan trọng giúp người dùng hiểu rõ hơn về cấu tạo và khả năng hoạt động của vòng bi. Tùy thuộc vào loại vòng bi cụ thể, các thông số kỹ thuật có thể thay đổi, nhưng thường bao gồm những yếu tố cơ bản sau:
Kích thước tiêu chuẩn
- Đường kính trong (Inner Diameter): Là kích thước lỗ trục của vòng bi, thường được tính bằng mm.
- Đường kính ngoài (Outer Diameter): Là kích thước lớn nhất của vòng bi khi đo từ mép ngoài.
- Độ dày (Width): Là khoảng cách giữa hai mặt bên của vòng bi.
Chất liệu
Hầu hết vòng bi được sản xuất từ thép không gỉ hoặc thép carbon cao cấp để đảm bảo độ bền, khả năng chịu tải và chống mài mòn.
Tải trọng
- Tải trọng tĩnh (Static Load): Là khả năng chịu tải khi vòng bi không hoạt động.
- Tải trọng động (Dynamic Load): Là khả năng chịu lực trong quá trình hoạt động.
- Tốc độ quay tối đa:
- Biểu thị tốc độ quay cao nhất mà vòng bi có thể hoạt động an toàn, tính bằng vòng/phút (rpm).
Loại vòng bi
Các vòng bi có thể được thiết kế theo nhiều kiểu khác nhau như vòng bi cầu, vòng bi đũa, vòng bi côn, hoặc vòng bi tự lựa.
Nhiệt độ hoạt động
Nhiều vòng bi có khả năng chịu nhiệt từ -20°C đến 150°C, phù hợp với các môi trường làm việc khác nhau.
Link sản phẩm
Lưu ý quan trọng về khe hở vòng bi
Để vòng bi hoạt động tốt, khe hở cần được điều chỉnh phù hợp. Mọi loại vòng bi đều cần khe hở phù hợp để vận hành hiệu quả. Số đo khe hở thường gần bằng không hoặc có chút ít dự ứng lực. Đặc biệt, vòng bi đũa, vòng bi tang trống và vòng CARB luôn cần có khe hở, dù là rất nhỏ. Trong khi đó, vòng bi côn yêu cầu độ cứng nhất định và thường cần một mức ứng lực nhất định để hoạt động ổn định.
>> Xem thêm: Thông số vòng bi bạc đạn xe Dream
Tiêu chuẩn khe hở vòng bi
Vòng bi sẽ đạt được khe hở tiêu chuẩn nếu được lắp đặt và hoạt động bình thường. Ngược lại, khi điều kiện làm việc không tiêu chuẩn, bạn có thể cần vòng bi có khe hở lớn hoặc nhỏ hơn tiêu chuẩn. Trong trường hợp này, cần kiểm tra khe hở sau khi lắp để đảm bảo đúng yêu cầu.

Phương pháp đo khe hở tiêu chuẩn của vòng bi
Cách đo khe hở vòng bi dựa vào loại khe hở của nó và có thể chia thành ba loại:
- Khe hở ban đầu (Initial Internal Clearance): Đây là khe hở đo được trước khi lắp đặt, tuân theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất.
- Khe hở lắp đặt (Mounted Internal Clearance): Đo sau khi lắp đặt nhưng chưa đi vào hoạt động. Khe hở này thường nhỏ hơn khe hở ban đầu và cần sự điều chỉnh hợp lý để kéo dài tuổi thọ vòng bi.
- Khe hở hoạt động (Operational Internal Clearance): Đây là khe hở khi vòng bi hoạt động và đạt nhiệt độ ổn định. Khe hở ban đầu thường lớn hơn khe hở hoạt động vì ảnh hưởng của độ giãn nở nhiệt và chế độ lắp chặt.
Nguyên tắc đo vòng bi
- Vòng bi cầu cần có khe hở hoạt động bằng 0.
- Vòng bi đũa trụ và bi cầu có khe hở hoạt động nhỏ.
- Vòng bi côn và vòng bi tiếp xúc góc cần khe hở hoạt động nhỏ hoặc trạng thái dự ứng lực.
>> Xem thêm: Vòng bi kim là gì
Tác dụng của khe hở vòng bi
Khe hở của vòng bi được thiết kế theo tiêu chuẩn khe hở vòng bi để đảm bảo:
- Khả năng xoay tự do của con lăn
- Bù đắp nhiệt độ khi tăng nhiệt
- Phân bố lực tải một cách tối ưu
Cách lựa chọn khe hở vòng bi phù hợp
Khi chọn vòng bi và khe hở, cần xem xét các yếu tố sau:
Nhiệt độ làm việc: Nếu máy hoạt động trong môi trường nhiệt cao → chọn C3 hoặc C4.
Tải trọng: Tải nặng, quay chậm → chọn khe hở lớn hơn tiêu chuẩn.
Độ chính xác yêu cầu: Ứng dụng tốc độ cao, độ ồn thấp → chọn C2 hoặc CN.
Điều kiện lắp đặt: Nếu trục hoặc vỏ bị giãn nở, cần tính toán khe hở bù hợp lý.
Cách lắp đặt khe hở vòng bi đúng chuẩn
Khe hở vòng bi chỉ đạt mức tối ưu khi thợ lắp đặt đúng chuẩn và máy hoạt động ổn định. Nếu kỹ thuật lắp đặt hoặc loại vòng bi không phù hợp, khe hở sẽ khó đạt yêu cầu. Để đo độ rộng khe hở, có thể dùng thước đo chuyên dụng vì tính chính xác cao. Theo quy ước quốc tế, vòng bi có khe hở đạt tiêu chuẩn được ký hiệu từ C1 đến C5.

Địa chỉ mua vòng bi chất lượng, uy tín
Hiện nay, trên thị trường có nhiều nơi cung cấp vòng bi, nhưng không phải mọi địa chỉ đều đảm bảo chất lượng và giá cả hợp lý cho khách hàng. PLB Việt Nam là một lựa chọn đáng tin cậy dành cho bạn. Chúng tôi chuyên phân phối các loại vòng bi chính hãng và đã nhận được sự tin tưởng của nhiều người dùng trên thị trường.
Khi đến với PLB Việt Nam – Địa chỉ phân phối chính thức của Vòng bi Koyo (JTEKT) Nhật Bản, bạn sẽ được đảm bảo sản phẩm chất lượng cao với mức giá cạnh tranh. Đặc biệt, đội ngũ tư vấn của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ và giải đáp mọi thắc mắc của khách hàng bất cứ khi nào cần. Với sứ mệnh mang đến sự hài lòng và dịch vụ tốt nhất, chúng tôi liên tục nâng cao chất lượng và đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của người dùng. Nếu bạn có nhu cầu mua vòng bi, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được phục vụ chu đáo.

Tiêu chuẩn khe hở vòng bi là yếu tố quan trọng quyết định hiệu suất, độ bền và khả năng vận hành của máy móc. Lựa chọn khe hở phù hợp sẽ giúp vòng bi hoạt động tốt hơn, kéo dài tuổi thọ và giảm chi phí bảo trì. Mong rằng thông tin trên giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về tiêu chuẩn khe hở vòng bi và cách áp dụng vào thực tế.
Nếu bạn có câu hỏi hoặc cần tư vấn chi tiết hơn, hãy liên hệ hotline: 0888 200 800 để được hỗ trợ chọn lựa loại khe hở vòng bi phù hợp nhất cho nhu cầu của bạn.
